«گناه» عملی است كه با اراده و رضایت الهی در تضاد بوده، با ایجاد نوعی “تاریكی” معنوی در نفس انسان، آدمى را از خدای متعال كه “نور” آسمان ها و زمین است، دور مى‏سازد و به عبارت دیگر، موجب بازماندن وى از كمال و قرب به خدا مى‏گردد.

تعیین این كه چه چیزی گناه است و چه چیزی ثواب از طریق كتاب و سنت مقدور است، زیرا در بسیاری از موارد، گناه بودن عملی قابل تشخیص عقلانی نیست و خدای متعال است كه این موارد را به اقتضای علم و حكمت مطلق خود، از طریق وحی و دین، برای بشر بیان نموده است.

اقسام گناه:

عالمان اسلامی گناهان را بر دو گونه تقسیم نموده اند: گناهان كبیره (بزرگ) و گناهان صغیره (كوچک).

این تقسیم بندى از قرآن و روایات سرچشمه گرفته است؛ در قرآن چنین مى خوانیم: اگر از گناهان كبیره اى كه از آن نهى شده اید، اجتناب كنید، گناهان كوچک شما را مى پوشانیم و شما را در جایگاه خوبى وارد مى سازیم. (نساء، 31)

و در جاى دیگر آمده است: و كتاب (نامه اعمال) در آنجا گذارده شود، گنهكاران را مى بینى كه از آنچه در آن است، ترسان و هراسناكند، و مى گویند: اى واى بر ما، این چه كتابى است كه هیچ عمل كوچک و بزرگى نیست، مگر اینكه آن را شماره كرده است؟ (كهف، 49)

و درباره ى بهشتیان مى خوانیم: مواهب آخرت، جاودانه است براى آنان كه از گناهان بزرگ و كارهاى زشت پرهیز مى كنند. (شوری، 38)

از این آیات به روشنى استفاده مى شود، كه گناهان، دو گونه اند: كبیره و صغیره و همچنین استفاده مى شود بعضى از گناهان، بدون توبه حقیقى بخشودنى نیست، ولى بعضى از آنها بخشودنى است.

امام على علیه السلام در گفتارى فرمود: گناهان بر سه گونه اند: گناه بخشودنى و گناه نابخشودنى و گناهى كه براى صاحبش، هم امید بخشش داریم و هم ترس از كیفر.

سپس فرمود: اما گناهى كه بخشیده است، گناه بنده اى است كه خداوند او را در دنیا كیفر مى كند و در آخرت كیفر ندارد. در این صورت خداوند حكیم تر و بزرگوارتر از آن است كه بنده اش را دو بار كیفر كند.

اما گناهى كه نابخشودنى است، حق الناس است یعنى ظلم بندگان نسبت به همدیگر كه بدون رضایت مظلوم بخشیده نمى شود.

و اما نوع سوم، گناهى است كه خداوند آن را بر بنده اش پوشانده، توبه را نصیب او نموده است، و در نتیجه آن بنده هم از گناهش هراسان است و هم امید به آمرزش پروردگارش دارد، ما نیز درباره ى چنین بنده اى، هم امیدواریم و هم ترسان. (بحارالانوار، ج6، ص29)

«خداوند تجارت را حلال كرده و ربا را حرام. هر كس پس از آن كه پند و اندرز كتاب خدا بدو رسید از این عمل (ربا خوردن) دست كشد، خدا از گذشته او در گذرد و عاقبت كار او با خداى مهربان باشد و كسانى كه از این كار دست نكشند آنان اهل جهنم‏اند و در آن جاوید معذب خواهند بود.

گناهان نابخشودنی

آیات قرآن مجید درباره عذاب ابدى به چندین گروه اشاره كرده است:

1- كفر: «آن كسانى كه كافر شدند و به عقیده كفر مردند البته بر آن گروه است لعنت خدا و ملائكه و تمام مردمان»[1].

2- ستمگرى: «آنان را كه كافر و ستمگر شدند هیچ‏گاه خدا نخواهد آمرزید و به راهى هدایت ننماید و گرچه راه جهنم كه تا ابد در آن خواهند زیست و این براى خدا آسان است»[2].

3- نفاق: «خدا مرد و زن از منافقان و كافران را وعده آتش دوزخ و خلود در آن داده. همان دوزخ كیفر آنها كافى است و خدا آنها را لعن كرده و به عذاب ابد مى‏افكند»[3].

4- تكبر: «پس از هر در به دوزخ داخل شوید كه در آنجا همیشه معذب خواهید بود و جایگاه متكبران كه دوزخ است بسیار بد منزلگاهى است»[4].

5- تكذیب آیات خدا: «و آنان كه آیات ما را تكذیب كردند، آنها اهل آتش دوزخ و در آن مخلدند و آن جا بسیار بد منزلگاهى است»[5].

6- قتل عمد: «هر كس مومنى را به عمد بكشد مجازات او آتش جهنم است كه در آن جاوید معذب خواهد بود. خدا بر او خشم و لعن كند و عذابى بسیار شدید مهیا سازد»[6].

7- تجاوز از حدود الهى: «هر كه نافرمانى از خدا و رسول كند و تجاوز از حدود الهى نماید او را به آتشى در افكند كه همیشه در آن معذب است و همواره در عذاب ذلت و خوارى خواهد بود»[7].

8- دشمنى با خدا و رسول: «آیا نمى‏دانند كه هر كس با خدا و رسولش به دشمنى برخیزد آتش دوزخ كیفر دائمى او است و این به حقیقت ذلّت و خوارى بزرگ است»[8].

9- احاطه بدكردارى: «آرى، هر كس اعمالى زشت اندوخت و كردار بد به او احاطه نمود، چنین كس اهل دوزخ است و در آن آتش به عذاب جاوید گرفتار خواهد بود»[9].

10- رباخوارى: «خداوند تجارت را حلال كرده و ربا را حرام. هر كس پس از آن كه پند و اندرز كتاب خدا بدو رسید از این عمل (ربا خوردن) دست كشد، خدا از گذشته او در گذرد و عاقبت كار او با خداى مهربان باشد و كسانى كه از این كار دست نكشند آنان اهل جهنم‏اند و در آن جاوید معذب خواهند بود»[10].

گرفتاری هایی که در این دنیا دامن گیر انسان می شوند یا مکافات عمل هستند و یا برای امتحان، برای تعدادی پایه ترقی و تکامل است و برای گروهی تخفیف کیفر اخروی، صورت اخیر لطفی است از طرف خداوند برای گناهکاران تا از مجازات اخروی آنها کاسته شود و ممکن است در این دنیا پاک گردند و به سرای باقی سفر کنند.

چون مراقب باشی و گیری رسن  // حـاجتـت نبـود قیـامـت آمـدن

هر که رمزی را بدانـد او صحیح  //  حاجتش نبود که گویندش صریح

ایـن بــلا از کــودنی آمــد تو را  //  کـه نکردی فهــم رمـز نکتــه را

پی نوشت ها:

[1]- بقره، آیه 161.

[2]- نساء، آیه 168.

[3]- توبه، آیه 68.

[4]- نحل، آیه 29 .

[5]- تغابن، آیه 10.

[6]- نساء، آیه 93.

[7]- نساء، آیه 14.

[8]- توبه، آیه 63.

[9]- بقره، آیه 81.

[10]- بقره، آیه 275.

منبع: تبیان

آیا در حرمت پوشیدن لباس جنس مخالف، بین پوشیدن آن در خانه و بیرون از آن تفاوتی هست؟

پاسخ :

⚘آیات عظام امام و بهجت: بنابر احتیاط واجب، پوشیدن لباس مختص به جنس مخالف جایز نیست (هر چند در خانه باشد). 

⚘ ❀آیت الله نوری: بنابر احتیاط واجب، پوشیدن لباس جنس مخالف- به جز در موردی که انگیزه ی عقلایی و مصلحت مهم تری در بین باشد- جایز نیست (و تفاوتی بین خانه و بیرون از آن نیست). 

 ⚘❀ آیت الله سیستانی: بنابر احتیاط واجب، پوشیدن لباس جنس مخالف، اگر او را به صورت جنس مخالف در آورد، جایز نیست. 

 ⚘❀ آیت الله مکارم: پوشیدن لباس جنس مخالف، اگر مفسده خاصی بر آن مترتب نشود، اشکال ندارد (هر چند در خانه باشد).

 ⚘❀ آیات عظام تبریزی، خامنه ای، فاضل و وحید: تا زمانی که لباس جنس مخالف را به عنوان زی (لباس و پوشش) خود قرار ندهد، اشکال ندارد. 

❔سوال 1 : اگر بدانیم لباس کسی نجس است و ممکن است با ان نماز بخواند وبه او نگوییم ، اشکال دارد ؟ 

⚪️ لازم نیست به او بگویید 

❔سوال 2 : اگر کسی بعد از نماز متوجه شود که بدن یا لباسش نجس بوده و قبل از نماز این موضوع را نمی دانسته ، ایا نمازش صحیح است ؟ 

⚪️ آری ، نماز او صحیح است .

???? منبع : رساله مصور ، ج 2 ، ص 57 

????پرسش:

آیا جایز است نمازی که خواندیم ولی از لحاظ حضور قلب مورد قبولمان نیست را بعد از اتمام نماز دوباره نیت کنیم و بخوانیم؟

????پاسخ:

???? آیت الله خامنه ای: در فرض سؤال اعاده نماز گر چه لازم نيست ولى اگر موجب وسواس و امثال آن نشود فى نفسه رجاءً مانعى ندارد. 

???? آیت الله مکارم شیرازی:‌ عدم حضور قلب دليلي براي تکرار نماز نيست. چرا که با انجام نماز، امر ساقط ميشود. و در اين موارد با تعقيبات و تسبيحات حضرت زهرا(سلام الله عليها) ميتوان آن کاستي را جبران کرد.

???? آیت الله فاضل لنکرانی: اگر نمازی که خوانده شده صحیح باشد، چنانچه دوباره همان نماز را که فرادا خوانده با جماعت بخواند اشکال ندارد بلکه مستحب است دوباره باجماعت بخواند ولی اگر فرادا بخواهد دوباره بخواند دلیل برای جواز دوباره خواندن نمازی که صحیح خوانده شده نیست و اشکال دارد،مگر آنکه در صحت نماز خود شک داشته باشد و احتیاطا دوباره بخواند اشکال ندارد.

???? آیت الله شبیری زنجانی: رجاء اشکال ندارد.

???? آیت الله وحید: خیر جایز نیست

???? آیت الله سیستانی: مامور به نماز دوم نیستید.

سؤال 

اگه مثلا یه نفر دستش نجس باشه، حالا عمدا یا سهوا اون رو نشسته، بعد میره یه رستورانی از قضا مثلا دستش به میز اونجا برخورد میکنه (یا به وسیله ای از اونجا)، به فرض که دستش خیس بوده، حالا این چکار کنه؟ چه جوری بهشون بگه؟ آیا لازمه بگه؟ یا اصلا دستش به چند جای مختلف برخورد کرده باشه؟ آقا چه جوری جبران کنه؟

مقلد مقام معظم رهبری  

پاسخ 

اگر مهمان از خوردنی و آشامیدنی وظرف های غذا را نجس کرده باشد یا باید آب بکشد و یا باید به صاحب خانه اطلاع دهد و اگر غیر از این ها را نجس کند مثلا فرش یا لحاف را نجس کرده باشد صاحب خانه از بستگانش باشد یا نباشد لازم نیست به صاحب خانه اطلاع دهد هرچند امکان گفتن وجود داشته باشد.

#نجاسات

#مقام_معظم_رهبری

1 هم سطح باشد (جایی که پیشانی را درحال سجده می گذارد، از سر انگشتان پای او بیش از چهار انگشت بسته پست تر یا بلندتر نباشد)؛

2بی حرکت باشد؛

3مباح باشد (غصبی نباشد) [2]؛

4 مهر یا جایی که پیشانی را روی آن می گذارد، پاک باشد؛

5 اگر مکان نمازگزار نجس است، به گونه ای تر نباشد که به بدن یا لباس وی سرایت کند. [در صورتی که از نجاساتی باشد که مبطل نماز است و از موارد استثنا شده نیست] [3]

برای مکان نمازگزار شرایط دیگری نیز ذکر شده است که فتاوای مراجع در آن متفاوت است مانند اینکه جایی نباشد که توقف در آن حرام است (مثل جایی که سقفش در حال خراب شدن است، زیر کوهی که احتمال ریزش آن وجود دارد، در مسیر سیل و …)؛ 

همچنین جایی نباشد که ایستادن و نشستن روی آن حرام است (مانند فرش یا روزنامه ای که نام خدا یا آیات قرآن بر آن نوشته شده است) یا نتواند در آن جا واجبات نماز انجام دهد (مثل جایی که سقفش کوتاه است و نمی تواند بایستد) و این که جلوتر از قبر پیغمبر و امام نباشد.

———————-

منبع:

[1]. توضیح المسائل ده مرجع، 866 تا 899؛ امام، تحریرالوسیله، ج 1، فی مکان المصلی، ص 267، م 1 و ص 271 م 10 و ص 274، م 15؛ امام و مکارم، العروه الوثقی مع تعلیقات، ج1، مکان مصلی؛ بهجت، وسیله النجاه، م 648، 656، 665 و 737 و استفتائات، ج 2،‌س 1684؛ خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س 378 و 384 و با استفاده از س 727 و استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 832، 845، 851 و 854؛ سیستانی، المسائل المنتخبه، م 211 و منهاج الصالحین، ج1، م 536 و 559؛ صافی، هدایه العباد، ج1، م 687، 700 و 709.

[2]. آیات عظام: سیستانی و مکارم: بنابر احتیاط واجب.

[3]. اگر نجاست محل خشک شده باشد، اشکالی ندارد. البته نجاست محل سجده (مهر) اگر خشک هم باشد، اشکال دارد.

پاسخ:

در حال نماز، انسان نباید به دیگرى سلام کند و اگر دیگرى به او سلام کند، باید طورى جواب دهد که سلام مقدّم باشد؛

 مثلًا بگوید: «السَّلٰامُ عَلَیْکُمْ» یا «سَلٰامٌ عَلَیْکُم» و نباید «عَلَیْکُمُ السَّلٰامْ» بگوید.[1]

شایان ذکر است که، انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید و اگر عمداً یا از روى فراموشى جواب سلام را به قدرى طول دهد، که دیگر جواب آن سلام حساب نشود، در نماز نباید جواب بدهد و در غیر نماز هم، جواب دادن واجب نیست.[2]

 ➖➖➖➖

[1]. توضیح المسائل (محشّى)،  ج 1، ص 622، م 1137

[2]. همان م 1138.

کشتن حیوانات موذی ازجمله مورچه، سوسک و مارمولک چه حکمی دارد؟ کشتن و یا آزار رساندن بدون قصد به آنها چطور؟ حشرات موذی که کشتن آنها جایز است کدام‌ها هستند؟

پاسخ: یک قانون و حکم کلی این است که حیواناتی که اذیت نمی‌کنند و آزاری نمی‌رسانند را آزار نرسانید؛ 

اما این حکم کلی استثنا هم دارد. نمی‌توانیم بگوییم هیچ حیوانی را نکشید. حالا ممکن است مورچه‌های داخل خانه آزار می‌رسانند، خب اگر اذیت می‌کنند کشتن آنها اشکالی ندارد؛ اگرچه سوزاندن حیوانات نهی شده است.

درباره‌ی سوسک، مگس و مارمولک هم همین‌طور است؛ حتی ممکن است آزار و اذیت آنها ظاهری هم نباشد، اما ناقل میکروب باشند و سبب بیماری بشوند که این هم خودش یک نوع آزار است. بنابراین ازبین‌بردن حیوانات موذی اشکالی ندارد.

اما اگر فردی بدون قصد کشتن، مثلاً حواسش نبود و پایش را گذاشت روی یک حیوان بی‌آزاری و آن حیوان کشته شد، او مرتکب گناه نشده است؛ اگرچه مراقبت‌کردن خوب است.

اما اینکه کدامیک از حیوانات یا حشرات موذی هستند و کشتنشان جایز است برمی‌گردد به تشخیص خود افراد. این حیوانات زیاد هستند؛ چه آنهایی که آزار معمولی ظاهری متعارف می‌رسانند و چه آنهایی که آزارشان در ظاهر نیست اما ناقل بیماری و میکروب هستند.

حكم نگاه كردن به زن نامحرم

❓نگاه‌کردن به تصویر زن نامحرم و بدون پوشش چه حکمی دارد؟ نگاه‌کردن   به‌صورت زن در تلویزیون چه حکمی دارد؟ آیا بین زن مسلمان و غیرمسلمان و بین پخش آن به‌طور مستقیم و یا غیر مستقیم تفاوتی وجود دارد؟

✅ نگاه‌کردن به تصوير زن نامحرم، حکم نگاه‌کردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنا بر اين اگر نگاه از روى لذّت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصوير هم متعلّق به زن مسلمانى که بيننده آن را مى‏شناسد نباشد، اشکال ندارد و بنا بر احتياط واجب نبايد به تصوير زن نامحرم که به‌طور مستقيم از تلويزيون پخش مى‏شود، نگاه کرد ولى در پخش غيرمستقيم تلويزيونى اگر ريبه و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاه‌کردن اشکال ندارد.

☑️ #روزی_یک_حکم_شرعی مطابق با فتاوای رهبرانقلاب