پيش از آنكه به خصوصيات مثبت و ارزشى همسر اشاره شود، بد نيست كه با چهره منفى و نكوهيده همسر ناشايست هم آشنا شويم.  در اين زمينه روايات بسيار است و در اين احاديث ، از ازدواج با فاسق ، بد اخلاق ، شراب خوار، عقيم ، او دخترى كه در خانواده بد رشد و نمو يافته است ، نهى شده است ، از جمله اين حديث مشهور است كه پرسيدند: يا رسول الله ، مقصود از خضراء دمن (سبز روييده در مزبله ) چيست ؟ فرمود: يعنى زن زيبا رويى كه در خانواده اى پست و فرومايه ، به بار آمده باشد. همچنين از زنان نازا، آلوده ، لجباز، نافرمان ،حقير و پست در نظر فاميل خود، سركش در برابر شوهر، رام و تسليم در مقابل ديگران ، ناموافق با شوهر، كينه توز، فخر فروش ، بى پروا از كار زشت ، و … در روايات نكوهش شده و از اين گونه زنان به عنوان شرار النساء ياد شده است .در مقابل ، به ازدواج با دوشيزگان ، عفيفان و نجيبان ، صاحبان اخلاق نيكو، ديندار و امين ، فرمانبرداران از شوهر و حافظان مال و آبروى همسر و … تشويق و ستايش شده است  .

از پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) روايت است : از جمله عواملى كه موجب صلاح و اصلاح مرد مسلمان مى شوند آن است كه همسرى داشته باشد كه هر گاه به او بنگرد، خوشحال و مسرور شود و اگر از زنش غايب باشد، حافظ و نگهبان آبرو و حرمت شوهر باشد و اگر به او دستورى داد، اطاعت كند.  و در روايت ديگر چنين است : هيچ مرد مسلمانى پس از اسلام ، بهره اى بيشتر از اين نبرده است كه همسرى مسلمان داشته باشد كه اگر به او بنگرد، شادمان شود و اگر فرمانش دهد اطاعت كند و هر گاه از همسرش غايب باشد، وى نسبت به خودش و مال شوهرش ، نگهبان و امين باشد. و رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: همسر صالح و شايسته ، از جمله عوامل خوشبختى مرد است .

رهنمود اين احاديث ، عبارت از اين است كه از معيارهاى همسر خوب ، حفظ عفاف ، مراعات حقوق همسر و صيانت از مال و آبرو است . همين عوامل و مراعات اين نكات ، از سوى ديگر به قوام و استحكام بنياد خانواده كمك مى كند. روابط مناسب عاطفى زن و شوهر با يكديگر و آن دو با فرزندان و بستگان و حفظ حقوق آنان و مراعات وظايف متقابل ، عامل ديگرى براى سلامت خانواده است .

 گروهی از یهود از رسول خدا(ص) پرسیدند : به چه علت وضو بر آن چهار عضو واقع شد در حالی که اینها  پاک ترین اعضایند در بدن ؟

رسول خدا (ص) فرمود : چون شیطان آدم را وسوسه کرد و نزدیک درخت آمد و به سوی درخت نظر کرد ، آبرویش رفت و چون برخاست و روانه شد و آن اول قدمی بود که به سوی گناه روانه شد . پس به دست خود آن میوه را گرفت و از آن خورد و زیورها  از بدنش پرواز کرد و در این حال دست بر سر گذاشت و گریست و چون حق تعالی توبه او را قبول کرد ، واجب گردانید بر او و ذریتش وضو را بر این چهارعضو وامر کرد که رو را بشوید ، برای آنکه به آن درخت نظر کرد و امر کرد که دست ها را بشوید ، چون به سوی آن درخت دراز کرد و گرفت و امر کرد او را به مسح سر ، چون دست را بر سر گذاشت و گریست وامر کرد او را به مسح پاها ، برای این که به سوی گناه رفت .

سپس از دلیل وقت نماز عصر و شام پرسیدند ؟ که پیامبر(ص) در جواب فرمود :

نماز عصر آن ساعتی است که آدم در آن ساعت از آن درخت خورد و نماز شام آن ساعتی است که خدا توبه آدم را قبول کرد . پس آدم سه رکعت نماز کرد ، یک رکعت برای خطای خود ، یک رکعت برای خطای حوا ، یک رکعت برای توبه ، پس حق تعالی این سه رکعت را واجب کرد بر امت من .

سلام و صلوات خدا بر محمد (ص) و اهل بیت او

 در سوره قلم آيه 51 مى خوانيم: «وان يكاد الذين كفروا ليزلقونك بابصارهم لمّا سمعوا الذكر…»

(نزديك است كافران هنگاميكه آيات قرآن را مى شنوند تو را با چشم خود هلاك كنند)

با توجه به آيه شريفه اين سؤال مطرح مى شود كه آيا مسئله چشم زدن واقعيت دارد؟

 بسيارى از مردم معتقدند در بعضى از چشمها اثر مخصوصى است كه وقتى از روى اعجاب به چيزى بنگرند ممكن است آن را از بين ببرد، يادرهم بشكند، و اگر انسان است بيمار يا ديوانه كند.

اين مسأله از نظر عقلى امر محالى نيست، چه اينكه بسيارى از دانشمندان امروز معتقدند در بعضى از چشمها نيروى مغناطيسى خاصى نهفته شده كه كارائى زيادى دارد، حتى با تمرين و ممارست مى توان آن را پرورش داد، خواب مغناطيسى از طريق همين نيروى مغناطيسى چشمها است.

در حديثى مى خوانيم كه «اسماء بنت عميس» خدمت پيامبر(صلى الله عليه وآله)عرض كرد: گاه به فرزندان جعفر چشم مى زنند، آيا «رقيه»اى براى آنها بگيرم (منظور از «رقيه» دعاهائى است كه مى نويسند و افراد براى جلوگيرى از چشم زخم با خود نگهميدارند و آن را تعويذ نيز مى گويند).

پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: «آرى، مانعى ندارد، اگر چيزى مى توانست بر قضا و قدر پيشى گيرد چشم زدن بود»

و در حديث ديگرى آمده است كه اميرمؤمنان (عليه السلام) فرمود: پيامبر(صلى الله عليه وآله)براى امام حسن و امام حسين (عليهما السلام) «رقيه» گرفت، و اين دعا را خوانده:

” اعيذكما بكلمات التامة و اسماء الله الحسنى كلها عامة، من شر السامة و الهامة، و من شر كل عين لامة، و من شر حاسد اذا حسد”

 «شما را به تمام كلمات و اسماء حسناى خداوند از شر مرگ و حيوانات موذى، و هر چشم بد، و حسود آنگاه كه حسد ورزد مى سپارم، سپس پيامبر(صلى الله عليه وآله)نگاهى به ما كرد و فرمود: «اينچنين حضرت ابراهيم براى اسماعيل و اسحاق تعويذ نمود»

در نهج البلاغه نيز آمده است: «چشم زخم حق است و توسل به دعا براى دفع آن نيز حق است»

 وقتى كه بنده مومن من در حال سكرات مرگ باشد، فرشتگان بالاى سر او می ايستند در حالى كه به دست هر كدام از آنها جامى از آب كوثر و جامى از شراب بهشتى است، به روح او می نوشانند تا سكرات موت و سختى آن از بين برود، و او را به بشارتى بزرگ مژده می دهند و می گويند: خوش آمدى و مقدمت مبارك باد! تو بر خداى عزيز، كريم، حبيب و نزديك وارد می شوى.

پس روح او از جوار فرشتگان پرواز می كند و به پيشگاه پرودگار در كمتر از يك چشم به هم زدن صعود می كند و ديگر بين او و بين پروردگار، پرده و حجابى نيست. خداوند مشتاق ديدار اوست و او را لب چشمهاى در كنار عرش می نشاند.

سپس به او می گويد: دنيا را چگونه رها كردى؟جواب می دهد: خدايا! به عزّت و جلالت كه من نسبت به دنيا شناختى ندارم. من از آغاز تولّد از تو انديشناك بودم.

خداوند می فرمايد: راست گفتى اى بنده من. تو جسمت در دنيا، ولى روحت با من بود. همه اسرار و كارهاى آشكار تو در نظر من بود. هرچه می خواهى درخواست كن تا به تو بدهم، تمنّا كن تا برآورده سازم. اين بهشت من براى تو مباح است پس در آن پر و بال بگشا. و اين جوار من است پس در آن ساكن شو.

پس روح عرض می كند: خداوندا! تو بودى كه خودت را به من شناساندى، پس من از همه خلايق به وسيله اين معرفت و شناخت بی نياز شدم. قسم به عزّت و جلالت كه اگر رضايت تو در آن باشد كه قطعه قطعه شوم و هفتاد بار به فجيعترين  صورت كشته شوم; رضاى تو براى من پسنديده است.

خداوندا! من چگونه به خود مغرور باشم، در حالى كه اگر تو مرا گرامى ندارى، ذليلم اگر تو مرا يارى

نفرمايى، مغلوب و شكست خوردهام. اگر تو مرا تقويت نكنى، ضعيف و ناتوانم.

اگر مرا با ياد خودت زنده نگردانى مُرده ام و اگر پرده پوشى تو نبود، اوّلين بارى كه من گناه كردم، رسوا

می شدم.

خداوندا! چگونه رضايت تو را طلب نكنم در حالى كه عقل مرا كامل كردى تا تو را بشناسم و حق را از باطل و امر را از نهى و علم را از جهل و نور را از ظلمت تشخيص بدهم.

آنگاه خداى عزّوجلّ می فرمايد: قسم به عزت و جلالم كه بين تو و خود هيچ پرده و مانعى در هيچ زمانى ايجاد نمی كنم. اينگونه با دوستانم رفتار می كنم.

 عبدالله ابن سلام از رسول خدا (ص) پرسید : 

فرمود : برای اینکه آدم از کلمه ادیم آمده که از خاک روی زمین خلق شده است .

پرسید:” اول آدم خلق شده یا حوا ؟”

فرمود: بلکه حوا را خلق کردند از آدم . حوا از کلمه حی ّ می آید یعنی خداوند او را آدم زنده کرده است . اگر آدم از حوا خلق می شد طلاق به دست زنان بود و به دست مردان نمی بود .

پرسید: 

فرمود: از بعض او و اگر از کل آن خلق می شد ، در قصاص حکم زنان و مردان یکی بود .

پرسید: 

فرمود: از باطن او و اگر از ظاهر او خلق می شد هر آینه زنان بی چادر می گشتند پس به این سبب حجاب بر زنان واجب شد .

پرسید : “از جانب راست آدم خلق شد یا از جانب چپ؟”

فرمود : اگر از جانب راست خلق می شد هر آیینه مرد و زن در میراث برابر بودند و چون از جانب چپ خلق شد زن یک سهم 

سلام و صلوات خدا بر فرستاده اش محمد (ص) ، سلام خدا بر امیرالمومنین علی (ع) و اهل بیت او

  «جن» چنانكه از مفهوم لغوى اين كلمه به دست مى آيد موجودى است ناپيدا كه مشخصات زيادى در قرآن براى او ذكر شده، از جمله اينكه:

1ـ موجودى است كه از شعله آتش آفريده شده، بر خلاف انسان كه از خاك آفريده شده است.(الرحمن ـ 15)

2ـ داراى علم و ادراك و تشخيص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است (آيات مختلف سوره جن)

3ـ داراى تكليف و مسؤوليت است (آيات سوره جن و سوره الرحمن)

4ـ گروهى از آنها مؤمن صالح و گروهى كافرند . (جن 11)

5ـ آنها داراى حشر و نشر و معادند . (جن 15)

6ـ آنها قدرت نفوذ در آسمانها و خبرگيرى و استراق سمع داشتند، و بعداً ممنوع شدند . (جن 9)

7ـ آنها با بعضى انسانها ارتباط برقرار مى كردند و با آگاهى محدودى كه نسبت به بعضى از اسرار نهائى داشتند به اغواى انسانها مى پرداختند . (جن 6)

8- «گروهى از جن پيش روى سليمان به اذن پروردگار كار مى كردند، و براى او معبدها، تمثالها، و ظروف بزرگ غذا تهيه مى كردند» (سبا 12 ـ 13)

9ـ خلقت آنها در روى زمين قبل از خلقت انسانها بوده است . (حجر 27)

از اميرمؤمنان على(عليه السلام) مى خوانيم كه فرمود:: «از قسمت شكسته ظرف و طرف دستگيره آن آب نخوريد زيرا شيطان، روى دستگيره، و قسمت شكسته مى نشيند»

 ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﮔﻨﺎﻩ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺩﺯﺩﯼ ﺳﺖ !

ﻣﺮﺩ ﺁﻫﺴﺘﻪ ﺩﺭ ﮔﻮﺵ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﻪ ﺑﻠﻮﻍ

ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺍﺵ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﻨﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺠﻮﺍ ﮐﺮﺩ:

” ﭘﺴﺮﻡ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺯﺩﯼ ﻧﮑﻦ “ 

ﭘﺴﺮ ﻣﺘﻌﺠﺐ ﻭ ﻣﺒﻬﻮﺕ ﺑﻪ ﭘﺪﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﺮﺩ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻫﺮﮔﺰ

ﺩﺳﺖ ﮐﺞ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ .. ﭘﺪﺭ ﺑﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺘﻌﺠﺐ

ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻟﺒﺨﻨﺪﯼ ﺯﺩ ﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ : ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺩﺭﻭﻍ

ﻧﮕﻮ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﮔﻔﺘﯽ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺭﺍ ﺩﺯﺩﯾﺪﻩ ﺍﯼ،

ﺧﯿﺎﻧﺖ ﻧﮑﻦ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﮐﺮﺩﯼ ﻋﺸﻖ ﺭﺍ ﺩﺯﺩﯾﺪﻩ ﺍﯼ،

ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻧﮑﻦ ﺍﮔﺮ ﮐﺮﺩﯼ ﻣﺤﺒﺖ ﺭﺍ ﺩﺯﺩﯾﺪﻩ ﺍﯼ،

ﻧﺎﺣﻖ ﻧﮕﻮ ﺍﮔﺮ ﮔﻔﺘﯽ ﺣﻖ ﺭﺍ ﺩﺯﺩﯾﺪﻩ ﺍﯼ،

ﺑﯽ

ﺣﯿﺎﯾﯽ ﻧﮑﻦ ﺍﮔﺮ ﮐﺮﺩﯼ ﺷﺮﺍﻓﺖ ﺭﺍ ﺩﺯﺩﯾﺪﻩ ﺍﯼ …

ﭘﺲ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻓﻘﻂ ﺩﺯﺩﯼ ﻧﮑﻦ

 قل‌ کردهاند که‌: شخصی‌ از اهل‌ تفکّر و مراقبه‌ در گوشه‌ای‌ از صحن‌ حضرت‌ رضا علیه‌ السّلام‌ نشسته‌ و در دریائی‌ از تفکّر فرو رفته‌ بود، یکمرتبه‌ حالی‌ به‌ او دست‌ داد و صورت‌ ملکوتی‌ افرادی‌ را که‌ در صحن‌ مطهّر بودند مشاهده‌ کرد؛ دید خیلی‌ عجیب‌ و غریب‌ است‌.

صورتهای‌ مختلف‌ زننده‌ و ناراحت‌ کننده‌ از اقسام‌ صور حیوانات‌، و بعضی‌ از آنها صورتهائی‌ بود که‌ از صورت‌ چند حیوان‌ حکایت‌ میکرد. درست‌ مردم‌ را تماشا کرد؛ در بین‌ این‌ جمعیّت‌ کسی‌ نیست‌ که‌ صورتش‌ سیمای‌ انسان‌ باشد، مگر یک‌ نفر سلمانی‌ که‌ در گوشۀ صحن‌ کیف‌ خود را باز کرده‌ و مشغول‌ اصلاح‌ و تراشیدن‌ سر کسی‌ است‌؛ دید فقط‌ او به‌ شکل‌ و صورت‌ انسان‌ است‌.

از بین‌ جمعیّت‌ با عجله‌ خود را به‌ او که‌ نزدیک‌ در صحن‌ بود رسانید و سلام‌ کرد و گفت‌: آقا میدانید چه‌ خبر است‌؟

سلمانی‌ خندید و گفت‌: آقا تعجّب‌ مکن‌، آئینه‌ را بگیر و خودت‌ را نگاه‌ کن‌!

خودش‌ را در آئینه‌ نگاه‌ کرد؛ دید صورت‌ خود او هم‌ به‌ شکل‌ حیوانی‌ است‌؛ عصبانی‌ شده‌ آئینه‌ را بر زمین‌ زد.

سلمانی‌ گفت‌: آقا برو خودت‌ را اصلاح‌ کن‌، آئینه‌ که‌ گناهی‌ ندارد.

 سه كار مشكوك و مقبول 

عبداللّه بن عبّاس حكايت كند: 

در يكى از روزها مقدار سيصد دينار به عنوان هديه ، خدمت حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله داده شد و حضرت تمامى آن ها را به علىّ بن ابى طالب عليه السلام عطا نمود. 

سپس ابن عبّاس افزود: امام علىّ عليه السلام اظهار داشت : من آن سيصد دينار را گرفته و خوشحال شدم و با خود گفتم : امشب مقدارى از آن ها را در راه خدا صدقه مى دهم تا خداوند قبول فرمايد؛ و چون نماز عشاء را پشت سر پيغمبر خدا به جماعت خواندم ، يك صد دينار آن ها را به زنى درمانده دادم . 

چون صبح شد، مردم گفتند: ديشب علىّ بن ابى طالب صد دينار به فلان زن فاجره ؛ داده است . 

با شنيدن اين سخن بسيار غمگين و ناراحت شدم و با خود عهد كردم كه جبران نمايم ، لذا هنگام شب بعد از نماز عشاء يك صد دينار ديگر از آن پول ها را به مرد رهگذرى دادم . 

چون صبح شد، مردم گفتند: ديشب علىّ بن ابى طالب صد دينار به مردى دزد كمك كرده است ؛ و من خيلى ناراحت و افسرده خاطر گشتم و با خود گفتم : به خدا قسم ! امشب صد دينار باقى مانده را به كسى صدقه مى دهم كه مقبول خداوند قرار گيرد. 

اين بار نيز هنگام شب ، پس از نماز عشاء به جماعت حضرت رسول صلوات اللّه عليه از مسجد خارج گشتم و صد دينار باقى مانده را به مردى رهگذر دادم . 

وقتى كه صبح شد مردم گفتند: ديشب علىّ بن ابى طالب ، صد دينار به مرد ثروتمندى كمك كرده است . 

بسيار غمگين شدم و نزد پيامبر خدا رفتم ؛ و جريان را براى حضرتش بازگو كردم . 

حضرت رسول فرمود: اين جبرئيل عليه السلام است ؛ كه مى گويد: خداوند صدقات تو را پذيرفته است . 

و مى گويد: آن صد دينارى را كه به آن زن فاجره دادى ؛ چون به منزل خود آمد، توبه كرد و آن صد دينار را سرمايه زندگى قرار داد و هم اكنون دنبال مردى است كه با او ازدواج نمايد. 

و آن صد دينارى را كه به آن مرد دزد دادى ، او نيز وقتى به منزل آمد، از كارهاى زشت خود توبه كرد و آن پول ها را سرمايه اى براى كسب و تجارت خويش قرار داد. 

و همچنين آن صد دينارى را كه به مرد ثروتمند دادى ؛ چندين سال بود كه زكات و خمس اموال خود را نمى داد، پس وقتى به منزلش ‍ آمد، با خود گفت : واى بر تو! اين علىّ بن ابى طالب است ، با اين كه مال و اموالى ندارد؛ اين چنين صدقه مى دهد و انفاق مى كند! ولى من بايد با اين همه ثروتى كه دارم از مستمندان دريغ مى دارم ، من بايد همانند علىّ بن ابى طالب به ديگران كمك نمايم و زكات و خمس ‍ اموال خود را بپردازم . 

سپس فرمود: بنابراين ، كارهاى تو مقبول خداوند متعال قرار گرفته است و اين آيه شريفه : 

(رِجالٌ لا تُلْهيهِمْ تِجارَةٌ عَنْ تَراضٍ …) (1)، در شاءن و منزلت تو نازل گرديد.(2))

1-سوره نور: آيه 37. 

2- مستدرك الوسائل : ج 7، ص 267، ح 16.

 استاد در حال صحبت بود و می‌گفت:

بچه‌ها چه موقع از انسان چیزی کم می‌شود ؟

یکی گفت وقتی مثلاً رژیم بگیرد وزنش کم می‌شود

دیگری گفت وقتی مثلاً پولش را گم کند

آن دیگری گفت وقتی . . .

و استاد گفت: آیا فقط در مادیات است که از انسان چیزی کم می‌شود!؟

بچه‌ها ساکت ماندند و به فکر فرو رفتند

استاد :

مثلاً آیا اگر رفتاری ناشایست و خلاف اجتماعی از ما سربزند ، آبرویمان کم نمی‌شود؟

اگر یکی از رازهای مهم خود را با نااهل مطرح نماییم چیزی از ما کم نمی‌شود؟

اگر دروغ بگوییم

اگر حسادت و کبر بورزیم

اگر فخر فروشی کنیم و خود‌ستایی کنیم

اگر . . .

آیا به نظر شما در این حالات چیزی از انسان کم نمی‌شود؟

زمزمه‌ای عمومی شکل گرفت و تقریباً همه‌ بچه‌ها با کلام یا علامت سر به نشانه‌ تایید با استاد همراه شدند

و اینجا بود که استاد گفت :

عزیزانم!

آن آقا پسری که با نگاه هوس آلود به دختری نگاه میکند آیا از او چیزی کم نمیشود ؟

عزیزان!

آن دخترخانمی که با ظاهری بد و با حجابی ناقص در خیابان ظاهر می‌شود و خود را در معرض نگاه‌های مسموم و هوس‌آلود قرار می‌دهد نیز در حال کم‌شدن است …

کم‌شدنِ وقار و سنگینی

کم‌شدن عفت و پاک‌دامنی

و از همه مهمتر :

کم‌شدن اعتبار در نزد حضرت حق‌تعالی و . . .

یادمان باشد «کم شدن» فقط کاسته شدن از وزن یا ثروتِ انسان نیست …!!!

مراقب باشید اعتبارمون پیش خدا کم نشه